İyi Bir öğretmenin Özellikleri Ne Olmalı?
İYİ BİR ÖĞRETMENİN ÖZELLİKLERİ
Türkiye’nin en önemli mesleklerinden biridir öğretmenllik yüzbinlerce mezunun görev yapmak istediği bu meslekle alakalı bir yazı işte yazının ayrıntıları iyi bir öğretmen nasıl olur ;
Bir öğrenciye, onu okulda başarılı yapan şeyin ne olduğunu sorduğunuzda, size muhteşem yeni bir kitap ya da harika bir eğitim film serisinden bahsetmeyecektir. Alacağınız yanıt çoğunlukla şu olacaktır: “Hep öğretmenim Bay Jones sayesinde. Çünkü o benden hiç vazgeçmedi.” Çocukların başarılı bir eğitimden alıp hayatlarına taşıdıkları şey, genellikle kendilerine ve yaptıklarına tutku ve ilham aşılayan bir öğretmenle kurdukları ilişkide yatar. Başarıyı ölçmek kolay değil. Ve akademi dünyasında eğitimciler, öğrenmeyi nasıl ölçmeleri gerektiğini sürekli olarak yeniden değerlendiriyorlar. Ancak sorulması gereken ilk ve en önemli soru şu olmalıdır: Öğretmenler öğrencilerine ulaşmayı başarabiliyorlar mı? İşte başarılı eğitimcilerin yaptığı 25 farklı şey…
1. Başarılı öğretmenlerin net hedefleri vardır. Yeni bir yere doğru yol alıyorsanız, doğru yolda olduğunuzu nasıl anlarsınız? Yol işaretlerini ve bir harita (bugünlerde daha çok GPS) kullanırsınız. Eğitim dünyasında, öğrencileriniz için koyduğunuz hedefler sizin varış noktanız üzerindeki yol işaretleriniz gibi iş görür. Planınız ise haritanızdır. Bir plan yapmak derslerinizde yaratıcılığın eksik olduğu anlamına gelmez, aksine bu plan size, yaratıcılığı içinde dilediğiniz gibi kullanabileceğiniz bir çerçeve verir.
2. Başarılı öğretmenlerin bir amaç duygusu vardır. Her iş günümüz “destansı” güzellikte geçmez. Bazen hayat sıradan ve sıkıcıdır. Büyük resmi görebilen ve bir amaç duygusu olan öğretmenler, zor ve sıkıcı günlerin üstesinden gelebilirler çünkü onların gözleri yolun sonuna odaklanmıştır.
3. Başarılı öğretmenler anında geribildirim almadan yaşayabilirler. Bir ders planı hakkında saatlerce ter döküp de, öğrencilerinizden küçücük bir gülümseme ya da “Çok güzel bir dersti!” gibi bir övgü almadan dersi bitirmek kadar kötü bir şey yoktur. Çok fazla şey vermek ve anında sonuçlarını görememek çok zordur. Anlık hazlardan medet uman öğretmenler kısa sürede tükenir ve hayal kırıklığına uğrar. Öğrenmek, ilişkiler ve eğitim oldukça dağınık bir uğraştır. Daha çok bir bahçeye bakmaya benzer. Büyürken bolca zamana ve bolca kire ihtiyaç duyar.
4. Başarılı öğretmenler öğrencilerini ne zaman dinlemeleri gerektiğini ve ne zaman görmezden gelmeleri gerektiğini bilirler. Öğrenci geribildirimini doğru okumak önemlidir. Öğrencilerini hiç dinlemeyen bir öğretmen eninde sonunda başarısız olacaktır. Öğrencilerini sürekli dinleyen bir öğretmen de eninde sonunda başarısız olacaktır. Ne zaman dinleyip karşındakinin fikrini uygulamak gerektiğini bilmek ve ne zaman “Hayır, böyle yapıyoruz. Çünkü ben öğretmenim ve uzun vadedeki büyük resmi görebiliyorum” diyeceğini bilmek kolay bir iş değildir.
.5. Başarılı öğretmenler olumlu davranışları olan insanlardır. Negatif enerji yaratıcılığı öldürür ve hata yapma korkusunun oluşması için harika bir zemin hazırlar. İyi öğretmenlerin iyimser ve neşeli bir ruh halleri, canlılıkları ve enerjileri vardır. Anlık başarısızlık ya da terslikleri geçmişte bırakıp nihai hedefe odaklanırlar. Pozitif olmak yaratıcılığı besler.
6. Başarılı öğretmenler öğrencilerinin başarılı olmasını bekler. Bu, anne babalar için de geçerlidir. Öğrenciler kendilerine inanacak birilerine ihtiyaç duyarlar. Kendi yeteneklerini görebilecek daha bilge ve yaşlı insanlara gereksinim duyarlar. Başarılı öğretmenler çıtayı yüksek tutar ve sonra hata yapmanın normal olduğu bir ortam yaratırlar. Bu, öğrencilerin kendilerinden beklenen hedeflere ulaşana kadar denemekten vazgeçmemeleri için onları motive eder.
7. Başarılı öğretmenlerin mizah duygusu gelişmiştir. Mizah ve zeka, kalıcı bir izlenim yaratır. Stresi ve gerilimi azaltır. İnsanlara içinde oldukları duruma farklı bir açıdan bakma şansı verir. Eğer 1000 öğrenciye en sevdikleri öğretmen hakkında sorular sorsanız, bahse girerim yüzde 95′i komik ve biraz çatlaktır.
8. Başarılı öğretmenler içtenlikle övgüde bulunurlar. Evet öğrencilerin cesaretlendirilmeye ihtiyacı var, ama gerçek bir cesaretlendirmeye. Eğer yapabileceklerinin sadece yüzde 50′sini yaptıklarını bildiğiniz halde onları övüyorsanız, bu onlara iyilik olmaz. Hiçbir övgünün ve takdirin olmadığı bir ortam yaratın demek istemiyorum, ancak övgülerinizi mantıklı bir şekilde kullandığınız için değerli olduğu bir ortam yaratmalısınız.
9. Başarılı öğretmenler risk almayı bilir. Bilge bir söz vardır: “Biraz fazla ileri gidenler, birinin ne kadar ileri gidebileceğini bilen kişilerdir.” Riske girmek, başarı formülünün bir parçasıdır. Öğrencileriniz, sizin sınıfta yeni bir şeyler denediğinizi görmeye ihtiyaç duyarlar. Kendi risklerinizi alırken hatalarla nasıl baş ettiğinizi yakından izleyeceklerdir. İnanın bu, öğrettikleriniz kadar önemli ve değerlidir
. 10. Başarılı öğretmenler tutarlıdır. Tutarlılık, “yapışıp kalmak” ile karıştırılmamalıdır. Tutarlılık, yapacağım dediğiniz şeyi yapmanız ve ruh halinize göre kurallarınızı değiştirmemenizdir. Böylece öğrencileriniz ihtiyaç duyduğunda size güvenebilirler. Çağın gerisinde kalmış öğretim metotlarına takılıp kalan öğretmenler tutarlılıklarıyla böbürlenebilirler, ancak bu zekice maskelenmiş bir inattan başka bir şey değildir.
11. Başarılı öğretmenler derin düşünür. Takılıp kalmış ve inatçı bir öğretmen olmayı önlemek için, başarılı öğretmenler eğitim yöntemleri, yöntemlerinin sunumu ve öğrencileriyle nasıl bağ kurdukları üzerinde uzun uzun düşünürler. Derin düşünce, biraz anlayış ve kararlılıkla güçlendirilebilen zayıflıkları ortaya çıkarmak için gereklidir.
12. Başarılı öğretmenler kendi akıl hocalarını kendileri arayıp bulur. Eğer çevrelerinde destek alabilecekleri kendilerinden daha bilge ve yaşlı kişiler yoksa, derin düşünen öğretmenlerin cesaretleri kolayca kırılabilir. Bir akıl hocasına sahip olmak için asla çok yaşlı ya da çok bilge olamazsınız. Akıl hocaları, “Evet, düşüncelerin doğru” ya da “Hayır, yanlış yapıyorsun çünkü..” diyen ses olabilir. Akıl hocaları, insanlara farklı bir bakış açısı sağlar.
13. Başarılı öğretmenler anne babalarla iletişim kurar. Anne babalar ile öğretmenler arasındaki işbirliği bir öğrencinin başarısı için kesinlikle hayati değer taşır. Mutlaka açık bir iletişim yolu yaratın ki anne babalar size endişeleriyle gelebilsinler ve aynı şekilde siz de onlara gidebilin. Bir öğretmen ve anne baba “birleşik bir cephe” oluşturursa, öğrencilerinizin kaybetme şansı çok düşük olur.
14. Başarılı öğretmenler işlerinden zevk alır. İşini seven öğretmenleri hemen fark edersiniz. Sanki bulaşıcı bir enerji yayarlar. Konu, çok zor bir matematik işlemi bile olsa, mutlaka canlıdır. Eğer işinizi ya da konunuzu sevmiyorsanız, bu öğretmenize de yansır. Neden motivasyonunuzun düşük olduğunu ve kendinizi sönük hissettiğinizi anlamaya çalışın. Belki de konuyla hiçbir ilgisi yoktur ve bu his sadece beklentilerinizden kaynaklanıyordur. Beklentilerinizi yeniden ayarlayın. Belki de öğretme sevgininiz tekrar geri gelecektir.
15. Başarılı öğretmenler öğrencilerinin ihtiyaçlarına adapte olur. Sınıflar sürekli gelişen dinamik organizmalar gibidir. Gününe, sınıf mevcuduna ya da kim bilir ayın durumuna bağlı olarak öğrencilerinize uyum sağlamak için planlarınızı ya da programınızı değiştirmek zorunda kalabilirsiniz. Çocuklar büyüdükçe ve değiştikçe, öğretme yöntemlerinizi de değiştirmek zorunda kalabilirsiniz. Eğer hedefiniz bir müfredatı ya da yöntemi uygulamaksa, onu değiştirmek zorunda kalmak size kişisel bir hakaret gibi gelebilir. Öğrencileriniz ve hedefleriniz arasında bağ kurun, böylece zaman ilerledikçe değişimler yapmak konusunda sorun yaşamazsınız.
16. Başarılı öğretmenler sınıftaki değişimleri sıcak karşılar. Bu bir önceki öneri ile bağlantılı, ancak ondan bir parça farklı. Hiç evinizden ya da yatak odanızdan çok sıkılıp tekrar yeni gibi hissetmek için her şeyi tekrar düzenlediğiniz oldu mu? Değişim beyni heyecan ve macera ile ateşler. Öğrencilerinizi de harekete geçirmek için bazen sınıfınızı değiştirin. Masaların yerini değiştirmek ya da rutinleri bozmak gibi basit değişiklikler, uzun bir yılın ortasında yeni bir hayatı içinize çekmenizi sağlayabilir.
17. Başarılı öğretmenler yeni araçlar keşfetmeye zaman ayırır. Gelişmiş teknolojiler sayesinde sınıfınıza ve ders programınıza harika işlevler katmak için yepyeni kaynaklar ve araçlar var. Şüphesiz öğrencileriniz (sizden çok daha genç oldukları için) muhtemelen sizin daha elinizi bile değdirmediğiniz teknolojileri zaten kullanıyorlardır. Sınıfa teknolojiyi getirmekten çekinmeyin. Öğrencileriniz teknolojinin her yerde olduğu bir dünyada büyüyor olacak. Onlara güzel bir fırsat verin ve teknolojiyi sınıfınızda kullanın.
18. Başarılı öğretmenler öğrencilerine duygusal destek verir. İçinde yaşadığımız dönem, öğrencilerin bilgiden çok duygusal desteğe ihtiyaç duyduğu bir dönem. Öğrencilerinizle duygusal düzeyde bir bağ kurmak, sizin tavsiyelerinizi daha fazla dinlemelerini ve bu öğütleri kalplerinde hissetmelerini sağlar. Öğrenciler öğretmenlere ihtiyaç duydukları kadar akıl hocalarına da ihtiyaç duyarlar.
19. Başarılı öğretmenler bilinmeyen karşısında rahattır. Sınıf bütçenizin geleceğini, öğrencilerinizin anne babalarının katılımlarının düzeyini ya da verdiğiniz tüm emeklerin sonucunu bilmediğiniz bir ortamda ders vermek zordur. Daha felsefi bir açıdan bakarsak, şu soruyu sorabiliriz: Elinizde her şeyin cevabı yokken ne kadar rahatsınız? İyi öğretmenler, bilinmeyenlerle dolu bir ortamda bile öğretmeye devam edebilirler.
20. Başarılı öğretmenler anne babalar tarafından tehdit edilmiş hissetmez. Maalesef bazen öğretmenler ve anne babalar birbirilerini tehdit ederler. Kendini güvensiz hisseden bir öğretmen, aileleri tehdit olarak görecektir. Bir öğretmenin hatasını yüzüne vurmak için bekleyen çok sayıda aşırı müdahil helikopter anne babalar olsa da, çoğu aile çocuğu için en iyi olanı ister. Başarılı öğretmenler yetenekleri konusunda kendilerinden emindir ve anne babalar sınıfa gelip fikirlerini belirtmek istediklerinde tehdit edilmiş hissetmezler. Ayrıca iyi öğretmenler, anne babaların tavsiyelerini izlemek zorunda olmadıklarını bilirler!
21. Başarılı öğretmenler sınıfa eğlence getirir. Aşırı ciddi olmayın. Bazı günlerde hedef “eğlence” olmalıdır. Öğrenciler sizin insani tarafınızı görür ve hissederse, bu, güven ve saygının temelini atar. Eğlence ve eğitim, birbirini dışlayan şeyler değildir. Mizahı kullanmak en sıradan konuyu bile ilginç hale getirebilir.
22. Başarılı öğretmenler bütünsel öğretir. Öğrenme vakum yoluyla gerçekleşmez. Depresyon, endişe ve zihinsel stres, öğrenme süreci üzerinde ciddi bir etkiye sahiptir. Eğitimcilerin ve eğitim modellerinin bir kişiyi bütün olarak ele alması çok önemlidir. Matematik ile ilgili en komik ve en yenilikçi dersi veriyor olabilirsiniz, ama eğer karşınızdaki öğrenci anne babasının boşanacağını yeni öğrendiyse, ona hiçbir şey öğretemezsiniz.
23. Başarılı öğretmenler asla öğrenmeyi bırakmaz. İyi öğretmenler programları içinde kendi öğrenmeleri için de zaman yaratırlar. Bu sadece belli bir konu hakkındaki bilginizi artırmaz, aynı zamanda sizi tekrar öğrenci konumuna getirir. Her zaman öğreten durumunda olduğunuz için kolayca unutabileceğiniz öğrenme süreci hakkında bir bakış açısı kazandıracaktır.
24. Başarılı öğretmenler kalıpları yıkar. Bunlar kişisel kalıplar da olabilir. Mesela kendinize “Bunu asla yapamam” diyor olabilirsiniz. Belki de kendinize, “Asla öğrencilerin birbirine not vermesine izin veren bir öğretmen olmayacağım” diye sözler veriyor olabilirsiniz. Bu konuda çocukken kötü bir deneyim yaşadınız belki de. Bazen büyümenin önündeki en büyük engel kendimiz oluruz. Öğretme yöntemlerinizin içinde kalıplarınız var mı? İyi öğretmenler onları ne zaman kırmaları gerektiğin bilirler.
25. Başarılı öğretmenler kendi konularında uzmanlardır. İyi öğretmenler işlerini çok iyi bilmeye ihtiyaç duyarlar. Eğitim metodolojisine ek olarak kendi konularınızı da çok iyi bilmelisiniz. Öğrenmeyi asla bırakmayın. Başarılı öğretmenler, meraklı kalmaya devam ederler.